ฟ้าทะลายโจร ยาสมุนไพรสรรพคุณเยี่ยม คุณประโยชน์มากหลาย

ฟ้าทะลายโจร หนังไทยชื่อดังถ้าใครอายุเกินยี่สิบปีจะต้องรู้จักหนังแอคชั่นที่ตัวละครหลักใส่เสื้อเชิ้ตลายสก๊อต สวมหมวกปีกกว้าง กางเกงขาม้า และรองเท้าบู๊ทขัดมัน ดูแล้วคล้ายกับคาวบอยที่ขี่บนหลังมาแล้วใช้ปืนพกยิงกันไปมาเหมือนคาวบอย เพราะถูกนำมาสร้างใหม่อยู่หลายครั้ง แต่ฟ้าทะลายโจรที่เราจะพูดถึงวันนี้ไม่ใช่เรื่องราวที่โลดแล่นบนแผ่นฟิล์ม หากแต่เป็นสมุนไพรพื้นบ้านที่คนรู้ใหม่อาจละเลยไป

ฟ้าทะลายโจรเป็นพืชเขตร้อนที่สามารถขึ้นได้ทั่วไป ถ้าไม่ได้ตั้งใจสังเกต เราอาจจะคิดว่ามันเป็นวัชพืชได้ เพราะมันเป็นพืชล้มลุก ต่อให้ริดใบ หักก้าน แต่ยังเหลือราก ก็ยังสามารถงอกขึ้นมาใหม่ได้ ฟ้าทะลายโจรมีใบสีเขียว รี และยาว ต้นจะไม่สูงมาก มีขนาดตั้งแต่หนึ่งถึงสองไม้บรรทัด มีดอกเล็กๆ สีขาวสลับม่วงจำนวนห้ากลีบ ชื่อทางวิทยาศาสตร์ของฟ้าทะลายโจร คือ Andrographis paniculata ( Burm.f. ) Wall ex Nees. อยู่ในตระกูล Acanthaceae ถ้าต้องการแพร่พันธุ์ ให้นำเมล็ดเล็กๆ ในฝักไปปลูก แต่ต้องรอให้ฝักแก่เต็มที่เสียก่อน โดยสังเกตได้จากสีของฝัก ต้องมีสีน้ำตาลแก่จึงจะใช้ได้ ส่วนเมล็ดมีสีน้ำตาลอ่อน

ฟ้าทะลายโจรสรรพคุณทางยาหลายอย่าง แต่ที่จะได้ใช้บ่อยๆ ก็ตอนใครไอหรือเจ็บคอ ให้เด็ดใบฟ้าทะลายโจรสักหนึ่งกำมือไปตำให้เป็นน้ำแล้วผสมกับน้ำอุ่นดื่ม อาการจะดีขึ้น แต่แนะนำว่าให้ค่อยๆ จิบ และอย่าดื่มเกินวันละสองแก้ว เพราะต่อให้ฟ้าทะลายโจรมีฤทธิ์ในการรักษาโรคได้ก็จริง แต่หากกินหรือดื่มเข้าไปเกินพอดีก็มีโทษต่อร่างกายได้ ของอย่างนี้ต้องใช้ในปริมาณที่เหมาะสมจึงจะเกิดประโยชน์สูงสุด แล้วจะไม่มีอาการข้างเคียงให้ต้องมารักษากันเพิ่มเติมอีก ที่สำคัญไปกว่านั้นสาวๆ คนไหนมีน้อง และอยู่ในช่วงที่ต้องให้นมลูก ควรงดรับประทานฟ้าทะลายโจร เพราะจะสิ่งผลถึงเจ้าตัวน้อยอย่างแน่นอน

แต่ถ้าใครบ้านอยู่ในเมืองหรือเป็นตึกแถวที่ไม่มีบริเวณให้ปลูกพืชได้ก็ไม่เป็นไร ถ้าอยากทานฟ้าทะลายโจรก็หาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วไปเหมือนกัน อาจจะหายากหน่อย แต่ถ้าเป็นร้านขายยาใหญ่ๆ หรือในโรงพยาบาลรับรองว่ามี ตอนนี้มีแบบที่สกัดออกมาใส่แคปชูล รับประทานง่าย ไม่ขมมากเหมือนตำเอาสดๆ จากต้น แต่ถ้าจะซื้อรับประทานเองรบกวนสอบถามกับเภสัชกรก่อนว่าฟ้าทะลายโจรที่คุณซื้อมานั้นมีความเข้มข้นมากน้อยแค่ไหน โดยปริมาณที่แนะนำก็คือ 1.5-3 กรัม โดยกินวันละไม่เกิน 4 ครั้ง แต่ละครั้งควรกินห่างกันอย่างน้อย 4 ชั่วโมง

สรรพคุณ/ประโยชน์ของฟ้าทะลายโจร

มาต่อกันด้วยสรรพคุณของฟ้าทะลายโจร ถ้าจะกล่าวถึงตำรับยาสรรพสมุนไพรไทย คงพูดกันไม่จบในวันเดียว เพราะยาสมุนไพรไทยนั้นเป็นภูมิปัญญาที่สั่งสมกันมานานหลายร้อยปี มีตัวยามากมาย บ้างใช่เดี่ยวๆ บ้างต้องนำมาผสมกัน แต่ถ้าจะให้พูดถึงยาสมุนไพรไทยที่มีสรรพคุณหลากหลาย และใช้รักษาโรคได้หลายชนิด ถ้าจะไม่กล่าวถึงฟ้าทะลายโจรเจ้าของตำรับยาก็คงจะน้อยใจ เพราะฟ้าทะลายโจรต้นเล็กๆ นั้นช่วยรักษาโรคได้ไม่ต่ำกว่าห้าโรคอย่างแน่นอน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องไอหรือเจ็บคอ มีเสมหะ เป็นหวัด ท้องเสีย ปวดท้อง ลำไส้อักเสบ รักษาฝีและสิวได้อีกต่างหาก นี่ยังไม่พูดถึงเรื่องที่ต่างประเทศเขานำฟ้าทะลายโจรไปผลิตเป็นยาต้านเชื้อสเปโตคอคคัสในปลานิลได้อีกด้วย

เมื่อคุยถึงเรื่องประโยชน์ของฟ้าทะลายโจรเมื่อหลายปีที่ผ่านมา ในช่วงที่ไข้หวัดใหญ่ 2009 ระบาดอย่างหนัก ชาวบ้านเท่าไปไม่มีเงินไปฉีดวัคซีนได้ต้านโรค ก็อาศัยการรับประทานฟ้าทะลายโจรเพื่อป้องกันโรค ยับยั้งโรค และรักษาโรค ซึ่งฟ้าทะลายโจรได้รับการยอมรับจากองค์กรอนามัยโลกหรือ WHO(World Health Organization) ว่ามีสรรพคุณทายาที่ใช้รักษาโรคได้จริง เพราะมีฤทธิ์ในการช่วยลดอุณหภูมิของร่างกาย แก้ร้อนใน และบรรเทาอาการหวัดได้ และด้วยรสชาติที่ขมของฟ้าทะลายโจร จะทำให้ผู้ป่วยรับประทานอาหารได้มากกว่าปกติ ส่งผลให้ร่างกายได้รับสารอาหารที่เพียงพอให้การนำไปซ่อมแซมร่างกายส่วนที่สึกหรอได้อีกทางหนึ่ง โดยเด็ดทั้งใบฟ้าทะลายโจรมาหนึ่งกำมือ แต่ถ้าไม่พอ สามารถใช้กิ่งได้ด้วย เมื่อได้ปริมาณครบหนึ่งกำมือแล้ว ให้นำมาต้มดื่มในช่วงเช้าและเย็นก่อนรับประทานอาหาร

นอกจากนี้ถ้าใครกินอาหารผิดสำแดงเข้าไปจนอาหารเป็นพิษ ไม่ต้องตกใจไป ฟ้าทะลายโจรยังสามารถรักษาอาหารอาหารเป็นพิษในเบื้องต้นได้ เป็นวิธีปฐมพยาบาลเบื้องต้นก่อนส่งโรงพยาบาล ด้วยความขมของฟ้าทะลายโจรจะทำให้ผู้ป่วยอาเจียนอาหารออกมาได้ จะช่วยลดปริมาณพิษที่เกิดในร่างกายลงได้มาก แต่ถ้าไม่อาเจียนออกมาก็ไม่เป็นไร โดยให้นำฟ้าทะลายโจรมาหั่นละเอียดทั้งต้น แล้วต้มน้ำดื่ม ให้ผู้ป่วยค่อยๆ จิบไปเรื่อยๆ โดยทำคล้ายการชงชา และระวังไม่ให้ผู้ป่วยดื่มหรือรับประทานฟ้าทะลายโจรมากจนเกินไป เพราะจะทำให้เกิดพิษได้ ถ้าได้รับปริมาณฟ้าทะลายโจรในปริมาณที่เหมาะสม ฟ้าทะลายโจรจะออกฤทธิ์ในการดูดสารพิษออกจากลำไส้ ก่อนที่ร่างกายจะดูดซึมแล้วส่งไปตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย ในกรณีนี้ถ้าหาฟ้าทะลายโจรไม่ได้ สามารถใช้ใบรางจืดสามใบต้มน้ำดื่มแทนได้เช่นกัน

สรรพคุณของฟ้าทะลายโจร สมุนไพรไทยเป็นของดีใกล้ตัวที่ไม่ควรละเลย เพราะยาดีไม่ได้มีแต่ยาตำหรับฝรั่งเท่านั้น คุณสามารถเลือกกินยาฟ้าทะลายโจรได้เลย

มาพูดถึงเรื่องยาฟ้าทะลายโจรโดยฟ้าทะลายโจรนั้นมีชื่อเรียกอยู่หลายชื่อ ถ้าบอกไปเด็ดใบฟ้าทะลายโจรมาให้สักหนึ่งกำมือสิ ใครหลายคนอาจจะยังงง และนึกไม่ออกว่าคุณหมายถึงต้นไม้อะไร แต่ถ้าจะเรียกชื่อฟ้าทะลายโจรด้วยภาษาถิ่นแล้วนั้น รับรองได้เลยว่าชาวบ้านส่วนใหญ่ต้องรู้แน่ว่าคุณหมายถึงอะไร โดยชื่อเรียกของฟ้าทะลายโจรตามท้องถิ่นแดนไทยมีชื่อเรียกดังนี้ เมฆทะลาย ฟ้าสะท้าน หญ้ากันงู น้ำลายพังพอนหรือเสลดพังพอน ฟ้าละลายโจร ฟ้าสาง เขยตายยายคลุม สามสิบดี ส่วนฝรั่งเขาก็ตั้งชื่อเรียกฟ้าทะลายโจรเอาไว้เหมือนกัน เช่น Kariyat หรือ Creat

ยาฟ้าทะลายโจร เป็นพืชสมุนไพรไทยที่รับประทานได้หลายรูปแบบ จะเด็ดใบมากินสดๆ หรือตำให้แหลกแล้วต้มกินกับน้ำ นำมาอบแห้งแล้วตำเป็นผง หรือถ้าจะให้สะดวกกว่านั้น ก็มีแบบสำเร็จที่ซื้อได้ตามร้านขายยาและโรงพยาบาลทั่วไป ที่สกัดฟ้าทะลายโจรให้มาอยู่ในรูปแคปซูล ซึ่งคนที่ผลิตยาสมุนไพรฟ้าทะลายโจรให้เป็นแบบแคปซูลกินง่ายนั้นไม่ได้มีเพียงชาวต่างชาติอย่างฝรั่งตาน้ำข้าวเท่านั้น ตอนนี้คนไทยก็สามารถสกัดฟ้าทะลายโจรให้เป็นแคปซูลได้แล้วเหมือนกัน

โดยมีหลายแบรนด์ได้นำฟ้าทะลายโจรมาแปรรูปผลิตภัณฑ์สมุนไพรไทยชนิดต่างๆ มาขายในแพคเก็จที่สวยงามน่าใช้ทั้ง ยาฟ้าทะลายโจร และเครื่องสำอาง เรียกได้ว่ามีตั้งแต่แชมพู สระบู่ ยาสีฟัน ครีมทาผิว อาหารเสริมไปจนถึงยาที่ใช้รักษาโรคเลยทีเดียว

เนื่องจากยาฟ้าทะลายโจรแคปซูลของแต่ละบริษัทมีปริมาณยาไม่เท่ากัน ก่อนรับประทานเข้าไปควรตรวจสอบดูให้ดีว่ายานั้นมีกี่มิลลิกรัม โดยจะมีตั้งแต่ 50-500 มิลลิกรัมต่อหนึ่งแคปซูล เพราะฟ้าทะลายโจรจะเป็นยารักษาโรคได้ ต้องใช้ในปริมาณที่เหมาะสม

จากการวิจัยพบว่า ยาฟ้าทะลายโจร มีคุณสมบัติในการรักษาอาการไข้หวัดได้ดีกว่ายาพาราเซตามอล และดีเท่ากับการใช้ยาเพนนิซิลิน ดังนั้นจึงไม่แปลกใจเลยว่าทำไมโรงพยาลบาลต่างๆ จึงให้ความสำคัญกับแพทย์แผนไทยมากขึ้น โดยผู้ป่วยหายจากอาการไข้ภายในเวลาสามวัน หลังจากได้รับยาฟ้าทะลายโจรชนิดแคปซูลเข้าไปวันละ 6 มิลลิกรัม

นอกจากนี้ประเทศจีนยังจัดฟ้าทะลายโจรให้เป็นหนึ่งในบรรดายาสมุนไพรของจีน โดยแพทย์แผนจีนจะใช้ฟ้าทะลายโจรกับผู้ป่วยที่เป็นฝีหรือเป็นสิวด้วย เพราะฟ้าทลายโจรมี สารกลุ่ม Lactones คือ สารแอดโดรกราโฟไลด์ (andrographolide) สารนีโอแอนโดรกราโฟไลด์ (neo-andrographolide) และสาร 14-ดีอ๊อกซี่แอนโดรกราโฟไลด์ (14-deoxy-andrographolide) ที่ใช้รักษาอาการอักเสบได้เป็นอย่างดี

ด้วยเหตุนี้ยาฟ้าทะลายโจรจึงได้รับการยอมรับอย่างแพร่หลายทั้งในไทยและต่างประเทศ ทำให้เป็นสาเหตุที่ใครๆก็เลือกใช้ฟ้าทะลายโจร